• CENTRAL CLASSICS 2024

Grossetreffe Bengtsfors 2010 (1)

Dit jaar vond voor de elfde maal het Scandinavische Zündapp Grossetreffe plaats in het Zweedse Bengtsfors en ieder jaar gaan
daar wel één of meerdere van onze leden naartoe. Het is een hele reis maar het schijnt de moeite waard te zijn.
Al vele malen werd er gesproken over de mogelijkheid om er ook eens rijdend op de Zündapp 50 cc naartoe te gaan en dit jaar was er dan eindelijk een eerste poging.

In december vorig jaar besloot een Belgisch ZVC clublid dat de tijd rijp was en startte met de voorbereidingen. Het idee op zich werd al met de nodige scepsis onthaald maar het werd pas echt ongeloofwaardig toen bleek dat hij de rit in één dag wilde volbrengen. Meer dan 1000 km via de snelweg met volle bepakking, dat is toch onmogelijk?
Binnen de harde kern van onze vereniging verspreidde het bericht zich als een lopend vuurtje en al spoedig meldden zich nog twee kandidaten.
Alle drie de leden zijn ervaren motorrijders die hun motoren of Zündapps dagelijks gebruiken. Een gewoon ritje om de kerktoren is niet voldoende om hun Zündapp-rij-honger te stillen en ze deinzen er dan ook niet voor terug om 600 of 700 km op één dag te rijden met de 50 cc motorfietsjes. 

Dat lange afstanden volgas met een Zündapp geen probleem zijn bewees de fabriek al in 1963 en ’64. Toen reden fabrieksrijders met standaard KS 50 Super en KS 50 Super SL motorfietsjes gedurende 6 dagen en nachten (144 uur constant volgas) op het circuit van Monza in Noord Italië. In 1964 lag de gemiddelde snelheid daarbij op meer dan 85 km/u en werden per dag meer dan 2000 km gereden. Het ultieme 50 cc endurance record werd het volgende jaar, in 1965 gevestigd door het ons zo bekende ‘ei’.
Deze speciaal geconstrueerde machine met 10 versnellingen sloeg de motorwereld met verstomming door niet minder dan zes 50 cc wereldrecords te verbeteren en ook nog eens acht records in de 75 cc en 125 cc klassen te vestigen.
Sommige van deze records staan vandaag nog steeds. We mogen aannemen dat het 50 cc endurance record op circuit ook nog steeds op naam van Zündapp staat. Het originele blok van de 1965-er recordmachine (het ei) is op dit ogenblik te bekijken in de toonzaal van Zündapp Shop Massink in Toldijk.

De rit die onze leden wilden rijden was oorspronkelijk opgezet als een gezellige motorvakantie met als doel eens lekker veel met de Zündapp te rijden en het Grossetreffe in Zweden te bezoeken. Als de weersvoorspellingen slecht waren dan zouden ze het hele plan laten varen en gewoon met de auto rijden. Echter, geruime tijd voor het vertrek kwam iemand aandraven met een verslag van een reis die enkele Nederlandse jongens op hun Kreidlers hadden ondernomen en daarbij niet minder dan 820 km op één dag hadden gereden.
Buiten Zündapp is dat volgens ons het enige andere merk dat sterk genoeg is om dergelijke reizen zonder problemen te kunnen maken. De gezonde concurrentie tussen beide merken was een extra stimulans voor onze leden om te trachtten op zijn minst dat dagrecord te evenaren.
Enkele weken voor het vertrek plaatste iemand op het Nederlandse Zündapp forum bovendien het bericht dat de Kreidler fabriek in 1969 ook al eens een ééndags endurance wegrecord vestigde door, met twee standaard RS-en die zo van de band werden gehaald, 1194 km (volgens de tellers) in één dag te rijden met een gemiddelde snelheid van 83,7 km/u.
De tocht ging ook over de openbare weg van Hamburg in het Noorden van Duitsland naar Wenen in Oostenrijk.
Om de drie uur was er een bestuurderswissel waarbij ook ineens de tank werd gevuld wat alles samen minder dan één minuut duurde. Toen dat bekend werd zag het er voor onze leden naar uit dat het zo goed als onmogelijk zou zijn om deze prestatie te evenaren omdat:

  1. Onze leden geen fabrieksrijders zijn maar gewoon hobbyisten waarvan er eentje de 50 jaar al gepasseerd is.
  2. Ze niet op nieuwe maar wel op intussen 40 jaar oude Zündapp 50cc’s zouden rijden.
  3. Ze een volledige vakantie- en kampeeruitrusting moesten meesleuren.
  4. Ze gewoon overdag zouden rijden (met de onvermijdelijke files tot gevolg) terwijl het fileprobleem in ’69 nog niet zo actueel
    was en de Kreidler rit grotendeels ’s nachts plaats vond.
  5. Ze niet om de drie uur van rijder kunnen konden wisselen en bovendien zelf moesten tanken (+ olie mengen), een sanitaire
    pauze houden en ook nog eens eten en drinken.
  6. Er in hun route ook minstens één, maar misschien wel twee veerdiensten zaten die voor flink oponthoud konden zorgen.
  7. Ze ook nog eens de hele rit terug moesten rijden terwijl de Kreidler fabriekrijders samen met hun machines werden
    teruggebracht.

Of onze mede clubleden het haalden en hoe een en ander is verlopen leest u in onderstaand reisverslag:

Reisverslag deel 1:

Het zal voor vele Zündapp rijders wel een jongensdroom zijn om ooit eens een verre reis of misschien wel wereldreis op een Zündapp te maken. Wij, Arjen, Detlef en Patrick gebruiken de Zündapps dagelijks voor woon- en werkverkeer maar ook voor langere uitstappen of vakanties. Je mag dan nog een hele dag en honderden kilometers gereden hebben en er veel plezier aan beleefd hebben, toch heb je ’s avonds dikwijls het gevoel dat je nog niet voldoende hebt kunnen rijden.
Het idee om eens een dergelijke echt verre reis te maken was helaas door allerlei redenen nog nooit geconcretiseerd. Het jaarlijkse Zündapp Grossetreffe in Bengtsfors (Zweden) bezoeken, al rijdend op een 50 cc leek ons al langer een leuk plan en dit jaar kwam de datum van het treffen perfect overeen met onze vakantiedagen.

Afgaande op onze ervaring was het in eerste instantie de bedoeling om te trachtten de eerste dag 1000 km te rijden. We zouden dan de uiterste zuidpunt van Zweden, zeg maar de buurt van Malmö kunnen bereiken. Als dat zou lukken was het een geweldige prestatie en waren we meer dan tevreden. 
Een 50 cc is geen zware motorfiets dus moet de reisbagage ook tot een minimum beperkt worden en bovendien extra licht zijn. Een belangrijk punt in de voorbereiding was dan ook het uitzoeken en aanschaffen van degelijke waterdichte (fiets)tassen, een lichtgewicht tent, slaapmat en slaapzak alsook alle spullen die je als motorkampeerder nodig hebt op een reis om volledig in je eigen behoefte te kunnen voorzien. Wegens de beperkte bagagemogelijkheden werden alle zaken geschrapt die niet echt absoluut noodzakelijk waren.
Zelfs de uitgebreide lijst gereedschap en reserve onderdelen werd wegens ‘geen plaats’ een paar dagen voor het vertrek bijna volledig geschrapt en vervangen door de standaard gereedschapset die nieuw bij alle Zündapps geleverd werd. Gezien de weersvoorspelling werd wel geïnvesteerd in degelijke regenkleding waaronder overhandschoenen en overlaarzen.

De Zündapps die voorheen gewoon als dagelijks vervoermiddel ingezet werden, ondergingen een grondige technische inspectie, werden voorzien van verse olie, gepaste bagagerekjes en degelijke verlichting. Bij één van de Zündapps werd de elektrische bedrading lichtjes aangepast om een navigatiesysteem speciaal voor de motorfiets, een Tomtom Rider, te kunnen aansluiten.
Ondervinding leert dat als je lange stukken snelweg volgas rijdt, je makkelijk last krijgt van kramp in de rechter hand. In een poging om meer pk’s aan het blok te ontfutselen dan er werkelijk aanwezig zijn wordt er doorgaans harder geknepen en gewrongen aan het arme Magura rubber. Een oplossing hiervoor is de zogenaamde ‘cramp buster’, een plastic gadget dat je om je gashandvat klemt waardoor je met de muis van je hand gas kan geven. We zouden geen echte Zündapp sleutelaars zijn als we die dingen niet even zelf hadden gemaakt.

De dagen en weken voor het vertrek zagen er allerminst gunstig uit. Na de hittegolf begin juli ging het steil bergaf met het weer en het begon ook steeds meer en harder te regenen en te waaien. Bovendien waren de weersvoorspellingen voor de volgende dagen nog veel pessimistischer. Regen, regen en nog eens regen. De voorbereidingen voor de reis waren echter zo intens geweest en mede door de steun en aanmoedigingen van allerlei Zündapp liefhebbers en leden van het Zündapp forum waren we dusdanig opgehitst dat er van uitstel absoluut geen sprake meer kon zijn. De verwachtingen waren te hooggespannen. Mocht het ook nog eens gevroren hebben, we waren nog vertrokken!

De zondagavond voor het vertrek zaten we alle drie samen in Antwerpen en controleerde onze bagage. Alles zag er perfect uit, alleen was Detlef zijn tandenborstel vergeten. Arjen had er thuis nog een nieuwe liggen en dus reden we nog even gauw 90 km over en weer via de snelweg naar Zeeland om die op te halen. Op de terugweg begon het te druppelen en tegen dat we terug in Antwerpen waren viel de regen met bakken uit de hemel. De week voorafgaand aan de reis hadden we gelukkig voldoende rust genomen en gezond gegeten zodat we tegen een stootje konden. We gingen die avond ook nog eens extra vroeg slapen.

DAG 1, maandag 16 augustus 2010: Eindelijk was het zo ver. Na een onrustige nacht, waarop het leek of de zondvloed was losgebarsten, vertrokken we om exact 5:02 u ’s ochtends vanuit Antwerpen richting Zweden. Het was koud, donker, de wind stond pal op kop en het regende zo hard dat de zichtbaarheid flink beperkt werd. Ondanks deze minder prettige omstandigheden hadden we er alle drie 100% zin in.
Via secundaire wegen reden we voorzichtig naar de snelweg om via de grensovergang in Meer, Nederland binnen te rijden. Ondanks de minutieuze voorbereiding werd de avond voordien wegens verkeerstechnische redenen de route nog aangepast zodat we niet via Utrecht maar via Arnhem naar Oldenzaal zouden rijden om daar de Duits – Nederlandse grens over te steken. Tijd om de route in de navigatie aan te passen was er niet dus reed Arjen voorop om de weg te wijzen. Waarschijnlijk door de erbarmelijke weersomstandigheden en een communicatiestoornis namen we ter hoogte van Arnhem een verkeerde snelweg waardoor we 40 kilometer om reden en al onmiddellijk een half uur achter lagen op schema. Als het zo verder ging zouden we ons doel nooit bereiken.
Bij de eerste tankstop om exact 8:48 t.h.v. Oldenzaal troffen we Jos Kemperink met zijn bestelwagen die ook op weg was naar het Grossetreffe. Als hij achter ons aan zou rijden dan was dat een hele geruststelling bij eventuele problemen. De afspraak was wel dat hij achter ons zou rijden omdat we geen hulp van buitenaf wensten en de Zündapps de zware tocht geheel op eigen kracht moesten klaren. Na een snelle tank-plas-eet & drink pauze stoven we terug de snelweg op met Jos achter ons aan. Het was intussen iets minder gaan regenen en ook de wind kwam meer van opzij. We passeerden de grens en de eerste ‘Baustelle’ (wegwerkzaamheden) dienden zich aan. “DAAAG Jos!” We reden behoedzaam tussen de soms stilstaande file door en na de Baustelle gingen we weer voluit.
Bij het zien van het bord ‘Osnabrück’ keken we op onze planning en zagen dat we enkele minuten waren ingelopen. De planning ging uit van een gemiddelde rijsnelheid van 80 km/u maar de navigatie gaf constant een hogere waarde aan. Net voor Osnabrück namen we de Noordelijke snelweg richting Bremen waardoor we de wind schuin van achteren kregen.
Ook de regen hield er af en toe mee op waardoor de gashendels constant tot tegen de stuit konden getrokken worden. We passeerden de vrachtwagens en andere trage voertuigen met een steeds groter wordend snelheidsverschil en in de achteruitkijkspiegels was geen Jos meer te bekennen.

De regen verdween, de lucht klaarde op en soms kwam de zon er door. De wind was niet meer zo hevig en kwam nu pal van achteren. Ons humeur steeg zienderogen en we genoten volop. Wat wil je nog meer? Op vakantie met de Zündapp en het gillende motortje onder je geeft je het gevoel alsof je 300 km/u rijdt! We voelden elkaar perfect aan en al slipstreamend op enkele centimeters van elkaar reden we om beurten op kop waarbij de snelheidsmeters steeds hogere waardes aangaven. Super geconcentreerd hielden we met haviksogen elkaar maar vooral het andere verkeer in het oog.
Door de fluo vestjes waren we goed zichtbaar maar op zo’n licht 50 cc motorfietsje ben je toch extra kwetsbaar door de hoge snelheden die sommige wagens daar halen. Tussen Bremen en Hamburg stond de tweede tank-plas-eet & drink pauze gepland. Terwijl Arjen en Detlef tot aan de pomp reden om alvast te tanken wachtte Patrick aan de inrit naar het tankstation om Jos te bellen en te horen waar hij zat. “Volgens mij ben ik jullie al voorbij want ik heb heel hard gereden”. Mooi niet dus. Tegen de tijd dat we klaar waren om terug te vertrekken kwam Jos er eindelijk aan gereden.

Vlug een sigaretje en daar gingen we weer, het was 12:57. Deze stop had langer geduurd dan verwacht dus moesten we er weer volop tegenaan. We reden van de ene Baustelle in de andere en Jos was al na de eerste kilometers weer verdwenen in de achteruitkijkspiegels. Hamburg schoof aan de linkerzijde voorbij en het verkeer werd iets minder druk. 
De wind zat nog steeds prima en tussen de schaarse wolkjes lachte een vrolijk zonnetje. Alles ging zo gunstig dat onze optimistische tellers niet meer onder de 110 km/u kwamen (100km/u volgens de navigatie). We liepen flink in op het schema maar er was nog steeds een achterstand. Lübeck, in het Noorden van Duitsland, wat een verademing! We wisten alle drie dat we hier ongeveer in de helft van onze tocht waren. Alles ging voortreffelijk en een 80-tal km verder, omstreeks 15:00 uur, was het tijd voor de derde tankstop alvorens de ferry naar Denemarken te nemen. We waren nog maar net aan het tanken of daar kwam Jos aangereden. “Hebben jullie gevlogen of zo, ik heb flink moeten kachelen om jullie in te halen hoor!”
De aankomst aan de ferry Puttgarden (D) – Rødby (DK) was een teleurstelling want deze voer net weg.

Dan maar van de nood een deugd maken en wat rondwandelen om de bloedsomloop op gang te houden en de spieren te ontspannen. Met een flinke achterstand op het schema reden we uiteindelijk de ferry op. Het was tijd voor een verkwikkende warme maaltijd want de overzet duurde 45 minuten. De regenpakken konden opgeborgen worden en onder een wolkenloze hemel met zomerse temperaturen stoven we om 17:13 van de ferry. Sweden here we come!
Alles zat nu 100% mee en de Zündappjes werden tot ongekende prestaties aangespoord. De regenpakken, die voorheen nog voor aerodynamische beperkingen zorgden, stonden het halen van recordsnelheden niet langer in de weg en we vlogen de vrachtwagens voorbij alsof ze stil stonden. De meer dan 200 kilometer door Denemarken werden in een recordtijd volbracht. De uitdrukking Burkina Fass(t)o houding staat misschien nog niet in het groene boekje maar binnen de harde kern wordt ze dagelijks gebruikt. Deze verbasterde uitdrukking is afkomstig van de bromfietsraces die in de West-Afrikaanse republiek Burkina Fasso worden gehouden en waarbij er allerlei creatieve en lachwekkende lichaamshoudingen worden aangenomen om zo aerodynamisch mogelijk te zijn. Zo gek of gevaarlijk maakten wij het niet maar we lagen meer op de tanktas dan dat we rechtop zaten.

Wanneer we exact 820 km van huis waren deed Patrick teken en symbolisch werd het oude Kreidler record van de Nederlandse jongens langs de kant van de weg begraven. Dat we de 1000 kilometer zouden halen stond bijna vast en daarom gingen we niet rechtsaf om naar het zuiden van Zweden (Malmö) te rijden maar reden voorbij Kopenhagen, naar een iets hoger gelegen veerdienst. Een blik op de klok 19:41, het was net alsof de ferry Helsingør (DK) – Helingborg (S) op ons lag te wachten want na het kopen van een ticket konden we zo doorrijden en sloten de deuren achter ons. Geweldig! Tijdens de korte overtocht troepten opnieuw dreigende donkere wolken samen. Dat zag er niet fraai uit. Eerst nog even tanken want bij alle drie stond de benzinekraan al lang op reserve. Bij het tankstation stonden ook enkele Zweedse bouwvakkers te tanken en die herkenden de Zündapps nog uit hun jeugd. “Waar komen jullie vandaan?” “Antwerpen, ….. zei Patrick.” “We zijn daar deze ochtend vertrokken en rijden nu naar Göteborg” voegde Arjen er aan toe. De blik in hun ogen was goud waard en ze werden heel stil.
Om 21:03 verlieten we het Statoil tankstation. Een tiental kilometer verder joegen we alweer over de snelweg en daar passeerden de bouwvakkers ons in hun grijze Opel Vivaro, armen door de geopende ramen en de duimen omhoog.

Het laatste stuk vanaf de Deens / Zweedse grens tot onze eindbestemming begon zwaar te worden wegens verkrampte nekspieren maar de Zündapp-rij-honger was nog niet gestild. Vreemd genoeg hadden we geen last van zadelpijn. Misschien komt dat doordat je meer stil zit en niet zoveel over en weer schuift over de buddy als bij een normale rit? Het werd koud, donker en het begon steeds harder te regenen en ook de wind was kompleet gedraaid waardoor die bijna vol op kop stond. Afwisselend reden we op kop maar de snelheid viel steeds verder terug. “En toch moeten we onze eindbestemming halen vóór middernacht” gilde Patrick vanonder zijn helm.
Plots wees Detlef met heftige gebaren achteruit. Een snelle vrachtwagen haalde ons in en het lukte om in de slipstream te komen. Er was nogal creatief omgesprongen met de begrenzing van die vrachtwagen want de navigatie gaf ruim 100 km/u aan. En deze racetruck was ook niet geladen want bergop ging het nauwelijks trager. We hadden dan ook de grootste moeite om na ‘bergop’ weer opnieuw in de slipstream te komen. Op een bepaald ogenblik waren we de slipstream kwijt en reed de vrachtwagen enkele honderden meters voor ons uit. Het ging echter zo steil bergaf dat we met drie naast elkaar letterlijk naar de vrachtwagen toe raceten waarbij onze tellertjes 120 km/u aan gaven. De arme krukasjes en zuigertjes smeekten om genade. De navigatie bracht ons weer met beide voeten op de grond en hield het op 108 km/u. Met dank aan de Deense Transport Group Kim Johansen! Na een dikke 230 kilometer bereikten we ons einddoel. Het plaatsje Ale, een tiental kilometer boven Göteborg. Daar stonden Örjan en Anna-Lena Rutgersson ons op te wachten voor hun huis dat ze versierd hadden met Zündapp borden en sfeervolle kaarsen. Na een hartelijke begroeting werd de camera bovengehaald om op de navigatie de ritstatistiek van die dag te vereeuwigen. Het was 23:40 en we hadden net 1203 km gereden!
Misschien lijkt het een geweldige prestatie maar voor ons was het eerder een lange dag Zündapp genieten. Of zoals Arjen het enigszins grappig verwoordde: “Hebben we dat Kreidler fabrieksrecord al gebroken want anders rij ik er nog 200 km bij hoor!” Dat statement was niet eens overdreven want indien nodig hadden we nog we nog verder kunnen rijden. Dankzij de 40 km die we ’s ochtends verkeerd waren gereden werd deze rit dus een echte recordrit.

Zündapp från Holland till Sverige.

Over de ganse dag gezien werd een gemiddelde snelheid gehaald van 64,562 km/u. Door de tank- en ferrybonnetjes alsook de notities en de ingesproken tijden en kilometerstanden op de dictafoonfunctie van de mobiele telefoon konden we achteraf de exacte gemiddelde rijsnelheid berekenen en die was 87,5 km/u!
Voor alle duidelijkheid, het waren niet opgevoerde standaard motoren, technisch perfect in orde en enkel voorzien van een iets zwaardere tandwielverhouding.
Bij wijze van test had Arjen zelfs een imitatie Chinese breitwand cilinder (Z284-02.708W) gemonteerd waar de oneffenheden een beetje uitgehaald werden.
Qua prestaties waren de fietsen bijna aan elkaar gelijk.

 


Zündapp från Holland till Sverige.

Naar deel 2.

Alle gebruikte foto’s zijn met toestemming van de eigenaar geplaatst.